Terminal E na lotnisku w Zurichu, to miejsce z którego się wylatuje poza Europę i trzeba przejść przez regularną paszportową kontrolę. W tym miesiącu, po przeszło trzyletniej przerwie, już bez maseczek, testów, certyfikatów i innych ponadstandardowych idiotyzmów wylatywałem z terminalu E do Kairu.

To była moja pierwsza z czterech zaplanowanych do końca 2014 roku podróży w do Egiptu. Drugą, jak się nic nie pochrzani, odbędę pod koniec roku.

Program, jak za lepszych czasów, konkretnie nabity i jazda na intensywności. W bezchmurnym niebie, kurzu i upale.

Po dwudniowym kręceniu się po Kairze i rutynowych odwiedzinach rodziny, którą mam od ubiegłego roku w tym miejscu wybraliśmy się w kierunku doliny Wadi el Natrun, gdzie znajdują się trzy klasztory chrześcijan-Koptów. Historia tych monasterów liczy sobie przeszło tysiąc sześćset lat.
Po drodze odbiliśmy zobaczyć lokalny folklor - targ wielbłądów. To jest coś czego w Europie się już nie doświadczy. Wielbłądy biegają sobie luźno, nikt ich za uzdę nie prowadzi. Dokoła biegają zaganiacze i walą po tych wielbłądach drewnianymi laskami i pałkami, żeby je nakierować na drogę, o której zwierzęta nie mają pojęcia.

Wejście na targ dla turystów jest płatne. Znalezienie jakieś spokojnego miejsca jest trudne, trzeba mieć uwagę 360 stopni, bo te transakcje odbywają równocześnie w wielu miejscach „na pniu” i trzeba bardzo uważać, żeby jakiś wielbład sie po kliencie nie przebiegł. Ruch jest nieustanny. Zwierzęta biegają, zmieniają kierunek w gąszczu ludzi, w hałasie.
Wielbłąda można już kupić za 700 dolarów, górna cena to ok. 2 tysiące dolarów. Większość zwierząt pochodzi z Sudanu i jest przedawana z przeznaczeniem na ubój. Niewiele z nich jest wykorzystywanych jako zwierzęta pociągowe.
Większość zwierząt zakupionych zagania się na ciężarówki i pick upy, i tak w pozycji siedzącej się je dalej transportuje.
Patrząc na ten pierdolnik, pomyślałem sobie, że ten handel wielbłądami, wołami czy koniami wygląda tak jak kilkaset lat wcześniej. W każdym razie nasi europejscy obrońcy praw zwierząt mają pole do popisu, bo to co się na tym targu wyprawia czasami stawiało włosy na plecach do pionu.

Po tym pustynnym rodeo przyszedł czas na pierwszy ważny punkt podróży - klasztor Syryjski i pierwsza interakcję z koptyjską kulturą. Byłem oczywiście wcześniej w Koptyjskiej Dzielnicy w Kairze, ale Kair w porównaniu z Wadi el Natrun, to miejsce w którym jest mniej wiernych i więcej turystów.
Nasz przewodnik mnich oprowadził nas po kompleksie, chętnie opowiadając i odpowiadając na pytania.

Moje zainteresowanie koptyjską kulturą pojawiło się w związku z historią św. Maurycego, który był żołnierzem rzymskim i chrześcijaninem z Afryki. Pamiętam jak kilka lat temu będąc w Wąchocku miałem pierwszy raz w ręku Regułę św. Benedykta i jeden z tomów Apoftegmatów Ojców Pustyni. Czytałem te teksty, ale nie potrafiłem się przez nie przebić. Reguła Benedykta była dla mnie bardzo klarowna i trafiała wprost. Natomiast Ojcowie Pustyni nie trafili do mojego serca. To sie dzieje dopiero teraz,kiedy przygotowanie do wyprawy, zgromadzone informacje dały mi nową perspektywe i kontekst, którego nie miałem wcześniej.
Koptowie to najstarsza grupa etniczna na terenie Egiptu, wywodząca się jeszcze z czasów starożytnych. Społeczność, która nigdy stworzyła własnej organizacji państwowej. Kultura Koptow jest ściśle związana z religią. Właściwie nie istnieją żadne formy kulturowego życia Koptów, które nie byłyby związane z religią. Nie ma architektury czy literatury koptyjskiej, która nie miałaby związku z ich chrześcijańską wiarą.
To co Ojcowie Pustyni, kultura koptyjska zainicjowała i co jest jej wkładem w rozwój europejskiej i światowej kultury, w tym katolickiej wiary jest ideał i praktyka życia pustelniczego i monastycznego. Kultura koptyjska jest kultywowana i rozwijana od czasów starożytnych do dzisiaj przez funkcjonujące klasztory.
Monastery i ich biblioteki, które gromadziły księgozbiór zapisywany jeszcze jako modyfikacja pisma hieroglificznego, potem alfabetu greckiego, aż wreszcie po muzułmańskim podoboju z użyciem pisma i języka arabskiego funkcjonują do dziś i są jądrem chrześcijańskiej koptyjskiej kultury.

Chrześcijaństwo koptyjskie to chrześcijaństwo wystawione na walkę na pierwszej linii, funkcjonujące w nieprzyjaznej, a czasami wręcz wrogiej kulturze islamskiej, jest przez islam podbite i cały czas wystawione na niebezpieczenstwo.

To co mnie uderzyło przy wizycie w klasztorze to ilość wiernych, którzy mają wytatuowany w widocznym miejscu na dłoni lub na nadgarstku mały koptyjski krzyż. Ten krzyż jest znakiem, który noszą wszyscy - mężczyźni, kobiety i dzieci, a nawet osoby duchowne.

Ten znak jest dla nich aktem identyfikacji z wiarą i jej publicznym wyznaniem. Prześladowania Koptów w Egipcje ze strony islamskiej społeczności to jest wielowiekowa codzienność. To jest wiara wystawiona próbę w codziennym życiu. Nie chodzi tylko o zamachy, podpalenia kościołów koptyjskich, ale codzienne szykany ze strony wyznawców Mahometa.

Nie są to niestety bajki. Około dwa kilometry przed wjazdem na teren przyklasztorny stoją posterunki policji, zatrzymują wszystkie pojazdy i przeprowadzają kontrolę. Wadi el Natrun znajduje się około 130km na północny zachód od Kairu, na skraju Zachodniej Pustyni. Najłatwiej się tam dostać autem z lokalnym wynajętym kierowcą, na publiczny transport nie ma co liczyć.

Po wjeździe na teren pierwszego klasztoru świętego Paisjusza (St.Bishoy Monastery) i zwiedzeniu klasztoru Syryjskiego, który znajduje się dosłownie klikasetmetrow obok, wsiedliśmy w auto z zamiarem dalszej jazdy w kierunku klasztoru Al-Baramus, który znajduje się ok. 17 km dalej.
Wtedy na punkcie kontrolnym naszemu kierowcy zatrzymane zostało prawo jazdy i dalsza podróż w kierunku klasztoru odbyła się w eskorcie policji. Na gazika wsiadło dwóch policjantów z kałachami i my pojechaliśmy w kierunku klasztoru za nimi.
Po okolu dwóch godzinach pobytu w Al-Baramus, nadal w eskorcie policji, przez około trzydzieści kilometrów w kierunku Kairu jechaliśmy z nimi, aż do wjazdu na główną drogę prowadzącą do Kairu.
Starałem sobie przypomnieć, kiedy ostatni raz miałem taki VIP serwis, ale jakoś słabo mi szło.

Kolejnym istotnym punktem programu był wylot do Luxoru (Thebes), ok. 700km na południe od Kairu. Wyraźnie ciepłej, aczkolwiek Nil daje trochę wytchnienia i świeżej bryzy. Turyści tutaj standardowo przyjeżdżają zobaczyć świątynię Karnak, świątynię Luxor, dolinę Królów. Tam są naprawdę tłumy, bo wycieczki w te miejsca organizują duże biura podróży i zwożą turystów autokarami. My, podobnie jak wcześniej, zabukowaliśmy prywatnego tour guida z kierowcą, który powiózł nas jeszcze do Valley of Nobles i Valley of Workers, a na dodatek wybraliśmy się jeszcze do świetnie zachowanych egipskich świątyń w Abydos i Dendera.
Ją byłem przede wszystkim zainteresowany kulturą chrześcijańską w tym rejonie. W Luxorze populacja jest w połowie muzułmańska i w połowie chrześcijańska. Jest dużo czyściej i bardziej cywilizowanie. Można się spierac, czy to jest wpływ ilości turystów czy lokalnej społeczności.
Thebes to miejsce skąd wywodził się rzymski legion i św. Maurycy i to był główny motyw mojej wyprawy. Przywiozłem stamtąd masę wrażeń, zdjęć, kilka ciekawych książek, parę nowych kontaktów, które pomogą mi ogarnąć kolejne wyprawy do Egiptu.

Po powrocie późnym wieczorem do Kairu, następnego dnia wsiedliśmy wcześnie rano w samochód i pojechaliśmy 400km do Oazy Bahariya, a stamtąd, przesiadając się w V8 Landcruisera pojechaliśmy na dwudniowa off road wycieczkę na pustynię. Mohammed kierowca (tu każdy jest albo Mohammed, albo Ibrahim) stanął na wysokości zadania i dał nam popalić jak na rajdzie Dakar. Byliśmy w wielu malowniczych miejscach i to co zrobiło wrażenie, to różnorodność pustynnego krajobrazu, różne ukształtowanie terenu, wąwozy, piach, góry wyglądające jak stado wulkanów lub zupełnie niesamowite formacje skalne Białej Pustyni. Kolacja na pustyni w towarzystwie Buduinow, fajka wodna i nocleg w namiocie.

 

Dawno takiego wesołego ataku różnych bodźców nie miałem. Pomyślałem sobie, że prostota życia w ekstremalnie niesprzyjających warunkach to jest wartość sama w sobie. Ta prostota i surowość robi miejsce na głębię i daje czas na studiowanie tekstów i historii z bezpośrednim kontekstem. Głębia, która mieszczuchom i ludziom biegającym bezproduktywnie po powierzchni problemu jest po prostu niedostępna, ale za to generuje się sprzyjające środowisko na wyhodowanie depresji.

Chciabym na koniec wszystkim wam piszącym i czytającym życzyć prawdziwych duchowych doznań i doświadczenia Łask Zmartwywstania.

---

tagi: coptic church  thebes  bahariya oasis  white desert  św. maurycy  wadi el natrun 

	valser
	6 kwietnia 2023 19:48

29     2720    13 zaloguj sie by polubić